Tham khảo phác đồ điều trị nám nội tiết chuẩn y khoa

Thanh Doan Nguyễn

02/02/2023

Rối loạn nội tiết là nguyên nhân chính gây hình thành nám da nội tiết ở phụ nữ. Nhất là với chị em ở độ tuổi từ 30 trở ra. Song, theo thống kê mới nhất thì có đến 90% phụ nữ không biết cách điều trị nám da do nội tiết như thế nào. Phác đồ điều trị nám nội tiết chuẩn y khoa như thế nào, có khó không?

Nám da nội tiết là gì?

Nám da nội tiết là tình trạng rất dễ gặp mà nhiều phụ nữ mắc phải, nhất là ở độ tuổi từ 30 trở lên. Trong giai đoạn tuổi này, phụ nữ bắt đầu có nhiều sự thay đổi, phải kể đến hàm lượng estrogen.

Phác đồ điều trị nám nội tiết — Nám da nội tiết là một trong những nỗi ám ảnh của chị em phụ nữ

Estrogen chính là nơi tổng hợp estron, estradiol và estriol. Estrogen được biết đến là một loại hormone kỳ diệu giúp phái đẹp luôn xuân sắc từ vóc dáng đến làn da. Đặc biệt, hormone này còn có vai trò trò sản xuất collagen và elastin giúp da săn chắc, mang đến độ đàn hồi tốt và duy trì độ ẩm cho làn da. Bên cạnh đó, estrogen còn giúp làn da trắng mịn màng, giúp kích thích sản sinh melannin dưới da.

Hàm lượng nội tiết tố estrogen trong giai đoạn này sản xuất chậm hơn nên gây tình trạng mất cân bằng nội tiết tố, dẫn đến kích thích sản xuất sắc tố da melanin gây nám da.

Nguyên nhân gây nám nội tiết

Nám da nội tiết là một bệnh lý về da do rối loạn chuyển hóa sắc tố melannin, đặc biệt là số lượng tế bào của thượng bì. Những người bị nám da thường số lượng tế bào sắc tố bình thường. Tuy nhiên, do rối loạn nội tiết, đặc biệt số là estrogen làm các tế bào sắc tố tăng cường sản xuất ra melanin và các sắc tố da này được tăng cường vận chuyển sang các tế bào thượng bì. Chính bởi vậy, đây là nguyên nhân chính làm tăng sắc tố của da.

Bên cạnh các đại thực bào cũng di chuyển lên lớp thượng bì và thực bào các sắc tố sau đó di chuyển vào khu trú ở bên trong, thậm chí đến cả lớp hạ bì. Bởi vậy mà kiểm tra lâm sàng sẽ thấy vừa có những mảng nám khu trú ở trung bì, vừa có mảng bám khu trú ở trung bì và thượng bì (phần này còn có thể được gọi là nám da hỗn hợp). Do vậy mà nhiều người khẳng định rằng nám da là bệnh tăng sắc tố do nội tiết.

Bất kể nguyên nhân nào ảnh hưởng đến nội tiết tố của cơ thể đều có thể là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nám da. Đặc biệt các nội tiết tố sinh dục như: estrogen, progesteron hay androgen. Bên cạnh đó, vài loại hormon khác cũng có thể làm phát sinh nám ở da như: hormon tuyến giáp, tuyến yên, tuyến thượng thận. Việc rối loạn nội tiết có thể từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai, tiền mãn kinh, sử dụng thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh kéo dài gây rối loạn kinh nghiệm, chế độ ăn uống nghỉ ngơi không hợp lý.

Các biểu hiện của da bị nám nội tiết

Nám da thường khởi phát với những phụ nữ bước sang độ tuổi 30. Nếu không can thiệp bằng các sinh hoạt hay các liệu pháp điều trị để cân bằng lại nội tiết tố trong cơ thể sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy như thẩm mỹ, sức khỏe và cả tinh thần của chị em phụ nữ. Biểu hiện của làn da bị nám nội tiết là:

Các dát tăng sắc tố màu đen, nâu hoặc xanh đen. Màu sắc của sắc tố trên da sẽ không đồng đều, ranh giới tổn thương trên da cũng sẽ không đồng đều. Tuy nhiên, nó thường có tính chất đối xứng với các tổn thương nhẵn, không có vẩy, không gây đau ngứa

Tổn thương trên khu vực hai bên gò mái, vùng mũi, trán, hai bên thái dương, quanh miệng
Nám cũng có thể xuất hiện trên khu vực cánh tay trên
Các dát sắc tố da do nám có thể tăng đậm vào mùa hè và sẽ giảm màu vào mùa thu – đông
Da xuất hiện nám thường trong giai đoạn độ tuổi tiền mãn kinh. Song không loại trừ những tổn thương xuất hiện khi dậy thì và có những người đến tận dộ tuổi 50 – 60 tuổi mới xuất hiện nám.

Phác đồ điều trị nám nội tiết

Phác đồ điều trị nám nội tiết cần phải được tham khảo bởi bác sỹ chuyên khoa.

Dưới đây là các nguyên tắc, tiêu chuẩn và các loại thuốc điều trị nám nội tiết hiệu quả:

Nguyên tắc điều trị

Trong phác đồ điều trị nám nội tiết, cần tuân thủ các nguyên tắc điều trị này:

Đầu tiên phải bảo vệ da khỏi ánh nắng trực tiếp của mặt trời
Tiếp theo phải kiên trì bôi cũng như sử dụng thuốc đúng, đủ liệu trình (ít nhất là khoảng 2 tháng)
Đặc biệt, phải được sử dụng hóa chất tẩy màu an toàn
Cuối cùng là phải luôn giữ tinh thần thoải mái, thư giãn, suy nghĩ tích cực, tránh stress, ăn uống đầy đủ dưỡng chất

Các tiêu chuẩn thuốc điều trị

Phác đồ điều trị nám cần sử dụng các thuốc điều trị hiệu quả với những tiêu chuẩn cần thiết. 4 tiêu chuẩn thuốc để điều trị nám da nội tiết tốt là:

Không gây dị ứng da mặt
Không khiến gây độc toàn thân
Không gây kích ứng da mạnh (bởi dễ đưa đến tăng sắc tố sau điều trị)
Có thể làm giảm sắc tố ở nơi tổn thương nhưng không gây mất sắc tố vĩnh viễn

Các loại thuốc điều trị nám nội tiết

Trên đây là công thức kết hợp cũng như những loại thuốc điều trị nám nội tiết trong phác đồ điều trị nám nội tiết hiệu quả.

1/ Hydroquinone nồng độ từ 2 – 5%

Đây là một trong những thành phần có khả năng làm giảm sắc tố hiệu quả nhất. Chất này phát huy hiệu quả thông qua việc ức chế men tyrosinase. Hiệu quả cải thiện đã được thử nghiệm trên bệnh nhân bị nám da khi sử dụng hydroquinone hiệu quả hơn 48% so với giả dược chỉ 8%. Tuy nhiên, với hydroquinone chỉ nên sử dụng với nồng độ từ 2 – 5% để đạt hiệu quả tốt an toàn nhất. Khi sử dụng với nồng độ cao thì hiệu quả sẽ nhanh hơn. Tuy nhiên rất dễ gây kích ứng. Do vậy cần có sự giám sát của bác sỹ nếu có ý định sử dụng hydroquinone nồng độ cao trong phác đồ điều trị nám nội tiết.

2/ Acid

Acid cũng được xem là một trong những loại thuốc hiệu quả trong phác đồ điều trị nám nội tiết. Nó là một trong 9 carbon dicarboxylic acid có nguồn gốc từ pityrosporum ovale gây ức chế cạnh tranh với tyrosinase. Acid được sử dụng trong thuốc kê đơn với dạng gel nồng độ 20% hoặc dạng gel với nồng độ 15%. Nên sử dụng 2 lần/ ngày trong thời gian từ 3 – 6 tháng để cải thiện làn da bị nám.

3/ Vitamin C

Vitamin C có tác dụng làm giảm hoạt động của tyrosinase bằng cách giam giữ chất đồng, chống dưỡng hóa mạnh. Các sản phẩm chức vitamin C với nồng độ từ 10 – 20% có thể tìm thấy nhiều tại các cửa hàng mỹ phẩm. Ngoài ra, cũng có thể điện di vitamin C qua da cũng cực kì hữu ích trong điều trị nám da.

4/ Công thức điều trị nám, làm trắng hiệu quả

Kết hợp axit kojic 2% + hydroquinone + axit glycolic 5%: điều trị nám da, làm trắng da cực kì hiệu quả an toàn.

Sử dụng licoricr với hoạt chất chính là glabridine 40% sẽ có hiệu quả tẩy nám gấp nhiều lần so với hoạt chất thông thường.

Các đối tượng thường mắc nám nội tiết

Nám da nội tiết sẽ dễ xuất hiện ở những trường hợp phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh, người hay stress, phụ nữ sau sinh hoặc sử dụng một số loại thuốc làm ảnh hưởng đến nội tiết tố.

Dưới đây là các đối tượng dễ mắc nám nội tiết tố nhất:

1/ Người bị stress, mệt mỏi, dễ căng thẳng

Estrogen là hoạt chất mà buồng trứng tiết ra. Khi cơ thể vào trạng thái mệt mỏi, stress hoạt động của buồng trứng cũng bị ảnh hưởng. Nó gây đảo lộn nội tiết tố của cơ thể, việc sản sinh estrogen không đủ dẫn đến tình trạng nám sạm da. Đây cũng là một trong những đối tượng chủ quan hất khiến điều trị nám da gián đoạn và gặp nhiều khó khăn hơn, Do vậy, với trường hợp này, việc điều trị sẽ không thấy hiệu quả ngay mà nó thường kéo dài, có liệu trình điều trị rõ ràng.

2/ Phụ nữ trong giai đoạn mang thai và sau sinh

Khi mang thai, phụ nữ sẽ có những thay đổi nhất định về cơ thể, thể chất cũng như nội tiết tố. Trong thời gian mang thai, lượng estrogen trong cơ thể tăng lên đột ngột. Sau sinh, estrogen sẽ giảm xuống đột ngột khiến rối loạn nội tiết tố. Khi ấy, tình trạng nám xuất hiện là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, tình trạng nám này có thể giảm bớt, da có thể trở lại bình thường nếu cơ thể được cân bằng nội tiết. Song, tình trạng nám có thể ở lại vĩnh viễn tùy cơ địa.

3/ Người sử dụng thuốc tránh thai liên tục

Trong thuốc tránh thai có chứa thành phần progestin dễ gây kích thích, hình thành nám. Thực tế cho thấy, với những người phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai liên tục dễ bị rối loạn nội tiết gây nám da. Tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người mà hệ quả của việc sử dụng thuốc có thể xuất hiện ngay hoặc dùng thuốc sau 2 – 3 tháng mới có thể xuất hiện nám.

Đặc biệt, khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, các vết nám sẽ trở nên đậm màu và lan rộng hơn.

4/ Phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt

Nhiều người bị rối loạn kinh nguyệt sẽ dễ bị nám da. Ở nhiều giai đoạn, kể cả giai đoạn dậy thì, kinh nguyệt không đều cũng có thể gây nám da. Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh với lượng estrogen suy giảm mạnh cũng dẫn đến nám nội tiết.

Nám thường và nám nội tiết có gì khác nhau?

Cùng là nám nhưng với nám thường và nám nội tiết lại có những điểm khác biệt. Nổi bật phải kể đến nguyên nhân hình thành nám ở hai hình thái nám khác nhau này.

Với tình trạng nám da thông thường, vết nám thường được hình thành do tác động của môi trường bên ngoài khi:

Tiếp xúc lâu ngày với ánh nắng trực tiếp của mắt trời khiến tia UV tác động đến làn da
Tiếp xúc nhiều với ánh sáng xanh, việc bức xạ nhiệt từ thiết bị điện tử
Do môi trường bị ô nhiễm như: bụi bẩn, hóa chất, khói bụi
Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc hoặc có chứa các thành phần như corticoid làm mỏng da

Với trường hợp bị nám nội tiết, các vùng sắc tố sẽ tập trung thành từng nốt tròn xuất hiện trên bề mặt da. Phần nám này sẽ có chân ăn sâu vào bên trong lớp cấu trúc da. Nám nội tiết hình thành do sự thiếu hụt estrogen. Khi bắt đầu xuất hiện nám, chị em để ý sẽ thấy vài đốm nhỏ màu vàng xuất hiện, nếu không điều trị kịp thời, các đốm nhỏ sẽ “sinh ra” rất nhanh. Các đốm nám sẽ xuất hiện chủ yếu ở phần gò má, thái dương, trán, mũi, sau đó sẽ lan nhanh chóng ra các vùng da xung quanh nếu không được điều trị kịp thời.

Nên điều trị nám nội tiết ở đâu?

Hiện nay, có rất nhiều trường hợp chị em bị nám da nội tiết nhưng lại áp dụng sai phương pháp điều trị do chưa hiểu cơ chế gây nám. Do vậy mà có không ít những chị em tự điều trị bằng cách mua kem quảng cáo trên mạng xã hội về bôi, đi spa lột tẩy… Việc này không những khiến tình trạng da thuyên giảm mà còn gây biến chứng do nhiễm hóa chất lột tẩy từ các thành phần trong kem trộn và các hóa chất từ spa không uy tín.

Để điều trị hiệu quả cần có phác đồ điều trị nám nội tiết chuẩn y khoa của bác sỹ chuyên khoa da liễu. Có thể tìm đến các phòng khám da liễu của các bệnh viện lớn hoặc các bệnh viện thẩm mỹ lớn uy tín. Đây sẽ là địa chỉ tin cậy của chị em phụ nữ để có được phác đồ điều trị nám nội tiết an toàn và hiệu quả. Với kinh nghiệm nhiều năm, chuyên môn kỹ thuật cao, các bác sỹ sẽ giúp điều trị dứt điểm tình trạng nám da với liệu trình phù hợp, khoa học, an toàn tuyệt đối với làn da người phụ nữ.

Tổng kết

Nám nội tiết là tình trạng rất dễ gặp phải ở người phụ nữ. Tình trạng này phổ biến nhưng cũng không quá khó để chữa trị tận gốc nếu biết cách và quan tâm nhiều hơn đến làn da. Chính bởi vậy, để có thể điều trị tốt nhất bên cạnh tìm đến những cơ sở uy tín để chữa trị cần có một chế độ ăn uống, sinh hoạt cũng như chăm sóc chu đáo. Có như vậy mới có thể níu giữ được nét thanh xuân của người phụ nữ.